{ پیوند اسطوره با دین 191}

@soltannasir 

     { پیوند اسطوره با دین 191} 

{ شباهت های اهل فتوت و خاکسار با آیین مهری 113} 

ادامه...👇

 یکی از سمبل های درویشان شیعی خاکسار و نعمت اللهیه تبرزین است. جناب منجمی در باب تبرزین می آورند : 👇

{ تبرزین قرن ها وسیله دفاعی و ابزار جنگی بوده است اما به چه دلیل درویشان آن را مورد استفاده قرار داده اند قابل بررسی است به طور کلی از آنجا که در زمان گذشته دراویش بیشتر در سیر و سفر بوده اند و این سفرها را به طور کلی از آنجا که در زمان گذشته دراویش بیشتر در سیر و سفر بوده اند و این سفرها را به طور اجبار به سبب تحمل ریاضات بدون توجّه به مرکوبی پیاده می رفتند، اضطراراً تبرزین را در موارد زیر با خود حمل می کردند : 👇

1: دفاع در برابر حیوانات وحشی 

2: دفاع در برابر راهزنان 

3: بریدن شاخه های درختان برای تهیه آتش جهت پختن غذا و گرم کردن خود.

دوره های صفویّه و قاجاریه علاوه بر کاربردهای بالا به دلایل زیر تبرزین مورد احترام و توجّه مردم قرار گرفته است : 👇

1_ درویشان خاکسار در شهرها و دهات برای تبلیغ تشیّع پیوسته در آمد و شد بودند و با خود تبرزین حمل می کردند.

2_ درویشانی که از هند می آمدند به سبب طول راه و دفاع از خود نیاز به تبرزین داشتند.

3_ تبرزین در واقع به معنای سمبولیک، آزادی و وارستگی و مبارزه علیه استبداد بود و داشتن تبرزین در منازل، مفهوم طرفداری از آزادی و وارستگی پیدا کرد.

4_ شاید علّت دیگر اینکه درویشان با خود تبرزین داشتند این بود که می خواستند نشان دهنده ما از جهاد اصغر به جهاد اکبر که مبارزه با نفس است می پردازیم و تبرزین که ابزار جنگی جهاد بود این معنی را به ذهن می آورد.

تبرزین در حقیقت آرم (نشان) دراویش و نشانه گسستن پیوندهای مادّی از دل است. } ( کتاب مبانی سلوک در سلسله خاکسار جلالی صفحات 175 و 176)

جناب منجمی  برای استفاده درویشان از تبرزین دلایلی نظیر دفاع از خود در برابر راهزنان و حیوانات وحشی را نقل می کنند. مسلماً ایشان خود می دانند که شمشیر می تواند کاربرد بیشتری در مبارزه و دفاع داشته باشد و ضمن اینکه می توان آن را در غلاف گذاشت و به کمر بست و اینکار حملش را در سفرها راحت تر می نماید. ضمن اینکه تبرزین همانگونه که از اسمش پیداست سلاحی بوده که به زین اسب بسته می شده و این با شکل سفر درویشان که عمدتا پیاده انجام می شده چندان هم خوانی ندارد.  

نکته : فقیر دلایلی را که جناب منجمی برای استفاده از تبرزین نقل نموده اند را قبول دارم اما نظر بر این دارم که علت و ریشه اصلی استفاده از تبرزین اینها نیست و تبرزین یک ریشه کهن تر دارد. 

عده ای از محققین معاصر ریشه تبرزین را به ایزد آگنی (ایزد آتش) در تمدن هند می رسانند. از نظر این محققین تقدس تبرزین و ریشه اش به آیین هندو باز می گردد. اما تبرزین آنگونه که در ادامه ثابت خواهیم نمود جزو سلاح های مورد استفاده ایزد مهر بوده و ریشه تقدس تبرزین و استفاده از آن به آیین مهری باز می گردد. 

نخستین دلیل اثبات ریشه مهری تبرزین وجود دو مجسمه از ایزد میترا در تمدن روم و آیین میترائیسم رومی است که این ایزد را با تبرزین دو تیغه نشان می دهد. 

و دلیل دیگر فقراتی از کتاب مهریشت  اوستا است که در آن بوجود هزار تبرزین در ارابه ایزد مهر اشاره شده است. که این ایزد به هنگام گردش در آسمان با آن دیوان را نابود می کند. 

به فقرات زیر از کرده 31 مهریشت کتاب اوستا توجه فرمایید : 👇

{ 130_ در گردونهٔ مهر دارنده دشت های فراخ یک هزار تیغه تیز خوب ساخته شده موجود است، آن ها به سرعت قوّهٔ خیال پران، به سرعت قُوّه خیال به سوی دیوها پرتاب شود. 

در گردونهٔ مهر دارندهٔ دشت های فراخ یک هزار 👈تبرزین (چکش) دو تیغه 👉 پولادین خوب ساخته شده موجود است، آن ها به سرعت قوّه خیال پران، به سرعت قوّه خیال به سوی دیوها پرتاب شود. } 

استاد پورداود در پانویس این فقرات می نویسند : 👈 { کلمه ای که به تبرزین ترجمه کردیم در متن چکوش آمده است، معلوم می شود که چکش در قدیم یکی از آلات جنگ بوده است. } 

به نظر فقیر ترجمه واژه چکوش به تبرزین توسط استاد پورداود درست است زیرا اگر چکوش را چکش مرسوم در اذهان ترجمه نماییم. این سلاح دارای دو تیغ در دو طرف نیست. و ظاهراً استاد پورداود با توجه به همین نکته واژه چکوش را به  تبرزین ترجمه نمودند. زیرا چکوش در اینجا با آنچه که ما امروزه به عنوان چکش می شناسیم همخوانی ندارد. بلکه از متن اوستا شکل سلاحی در ذهن نقش می بندد که ما امروزه آن را با عنوان تبرزین می شناسیم. 

ضمن اینکه باید توجه داشت که وجود دو مجسمه ایزد میترا با تبرزین دو تیغه در دست نشان می دهد که چکوش در مهریشت همان تبرزین است.  

ادامه دارد...

@soltannasir 

⛏🌞