loading...
سلطان نصیر

 

  {جغرافیای علوم غریبه در ایران 58} 

 

                   {جمشید2}

 

در ادامه شناخت ریشه واژه جمشید 👇

 

واژه جام نیز از ریشه جم می باشد . 

در زبان پهلوی جام به صورت : «jam» 

و «jamak» و «yam» و«yamak» خوانده می شود . 

زیرا جمشید را بر طبق اساطیر جامی جهان بین بود که در آن عالم را مشاهده می نمود . عده ای از محققین داستان جام جم را متاخر می دانند . اما خود به کار بردن واژه جام برای شیئی که در ایران باستان ساختن آن سابقه ای بس طولانی دارد . آن هم با گرانبها ترین فلز یعنی فلز طلا , نشان از این دارد که هر چند که در داستان های  متاخرتر برای جمشید جام جهان بین ذکر شده است . منتهی چون نام این شئ جام نامیده شده , و از ریشه واژه جم می باشد . نشان دهنده این حقیقت می باشد که داستان جام جهان بین برای جمشید ریشه در دوران کهن تر دارد . (ان شاء الله در آینده به جام در آیین های کهن ایرانی و آیین های باستانی اشاره خواهیم نمود)

اما بر طبق متون کهن ودایی و همچنین برخی متون ایرانی و پهلوی , جم را خواهری بوده همزاد و دوقولو که «یمی» «yami» یا «جمی» «jami» یا به فارسی میانه جمیک « «jamig» نامیده می شده است .

بنابراین علت اینکه« جم» یا «yama» در زبان های کهن آریایی (هند و ایران) , به معنای دوقولو یا همزاد است . از زایش این برادر و خواهر به شکل  دوقولو ناشی می شود .

اما لقب جم همانگونه که پیشتر گفته شد در اوستا «خش ات » «khsha eta» یا«xsaeta»

است .  که به معنای درخشش و تابناکی است .

این واژه بعد ها در زبان پهلوی با حذف واک اول یعنی «خ» و تغییر تلفظ «الف » به گونه «ی» تبدیل به «شیت» یا «shate» شده است .

این واژه بعد ها در فارسی امروز به گونه «شید» 

یا «sheed» در آمده است . که در واژه هایی نظیر «خورشید» و «فرشید » و همچنین «جمشید» بکار می رود  .

و «خورشید » یعنی «خور» درخشان  و فرشید یعنی «فر» درخشنده و جمشید یعنی دوقولوی درخشان .

بی آنکه سعی بر تطبیق نمایم . به شباهت واژه «شیت » «shate» در زبان پهلوی که صفت جم و جمک خواهر وی است .با واژه شیث (ع) توجه نمایید . که نام وی در کتاب مقدس «شت» یا «שת» می باشد . که این واژه در زبان عربی به صورت شیث در آمده است . 

و علی الظاهر شیث (ع) نیز بر طبق روایات اسلامی (در کتب تاریخی و اهل سنت) , مانند سایر فرزندان آدم(ع) خواهری دوقولو  داشته که توامان با او بدنیا آمده است و نام وی عزورا بوده است .

شیث را به معنای هبة الله (خدا داد) بخشیده شده توسط الله ترجمه نموده اند . البته این واژه در ادبیات عبرانی به معنای رکن و پایه و اساس و کفل و سرین نیز معنا می دهد .

و عزورا  احتمالا از ریشه «עזר»به معنای« کمک داد خدا»است .

و وقتی ماجرا جالب تر می شود که بدانیم بر اساس متون ودایی یمه (جم)  و یمی(جمک) نیز

برادر و خواهری هستند که با ازدواج آنان نسل انسان بوجود می آید .

نام پدر «یمه» در اوستا به نام«وی ونگه » و یا «ویونگهان»  و یا« وی ونگهن»  «vivanghana» و «vanghana»  است .

واژه «وی ونگهن » در اوستا از یک پیشوند «وی» به معنای (جدا کننده,  دور کننده , نشانه جدایی و دوری ) به همراه «ونگهن» به معنای «لباس» «پوشش» و «جامه» است. 

و در مجموع این واژه به معنای «بی جامه » و

« بی لباس» و «برهنه » معنی می دهد .

نکته : دقت نمایید نام پدر جمشید در شاهنامه  طهمورث ذکر شده است . همچنین از جمشید در بعضی متون متاخر  به عنوان برادر طهمورث یاد شده است . اما در متون کهن همانگونه که ملاحظه نمودید  نام پدر  جمشید «وی ونگهن » آمده است . و این همان احتمال وجود دو شخصیت است که با یکدیگر خلط شده اند . 

یکی جمشید باستانی در نزد آریایی ها (هندو ها و ایرانی ها ) . و دیگری جمشیدی که متاخر است و نشانی از جمشید باستانی دارد . 

نکته2: معنای نام پدر جمشید« وی ونگهن»«بی جامه»  که  در بعضی بخش های وداها به عنوان انسان اولیه از وی یاد شده است . به داستان  برهنه بودن آدم (ع) و حوا(س) در بهشت  شباهت دارد . 

نکته3: با وجود شباهت «وی ونگهن » به آدم(ع) و «جم» و «جمک» به شیث(ع) و عزورا  و شباهت هایی که در ادامه دروس از نظر خواهید گذراند .  فقیر  اعتقادی به تطبیق این شخصیت ها با یکدیگر  ندارم . 

 

#جم #جمشید #جمک #جغرافیا #شیث(ع)

#عزورا #طهمورث 

@soltannasir 

👭👫👭👫👭👫👭👫👭👫👭👫👭👫👭

ارسال نظر برای این مطلب

کد امنیتی رفرش
اطلاعات کاربری
  • فراموشی رمز عبور؟
  • آمار سایت
  • کل مطالب : 3004
  • کل نظرات : 100
  • افراد آنلاین : 3
  • تعداد اعضا : 20
  • آی پی امروز : 114
  • آی پی دیروز : 225
  • بازدید امروز : 272
  • باردید دیروز : 399
  • گوگل امروز : 22
  • گوگل دیروز : 80
  • بازدید هفته : 2,002
  • بازدید ماه : 6,175
  • بازدید سال : 79,464
  • بازدید کلی : 1,147,902