{ درد و دل سلطان نصیری 4

      { درد و دل سلطان نصیری 4}

بی شک یکی از شخصیت های مهم و تاثیر گذار در تاریخ اندیشه اسلامی امام محمد غزالی طوسی می باشد  . وی از آن دسته شخصیت های تاثیر گذاری  است که باید تاریخ زندگی وی و تغییراتی که در اندیشه اش ایجاد شده را  به دقت بررسی نمود .
امام محمد غزالی با نوشتن کتاب تهافت الفلاسفه و رد فلسفه به ظن خویش و تهمت های ناشایستی که در بخش هایی از کتاب خویش  به فیلسوفان علی الخصوص شیخ الرئیس بوعلی سینا و حکیم فارابی می زند .
توانست ریشه فکر فسلفی و عقلانی را در  بخش اهل سنت جهان اسلام_ تا حد زیادی _بخشکاند  .
وی در کتاب خویش «المنقد من الضلال» اعتراف می نماید که در برهه ای از زندگی خویش در همه عقایدش  دچار شک شده است.  تا اینکه در پرتو نور اشراقی که در خلوت عرفانی بر دلش تابیده است .  عقاید از دست رفته اش باز می گردد . منتهی با این تفاوت که پیشتر این عقاید جنبه تحقیقی نداشته است . و پس از اشراق با تحقیق و تفکر عمیق همراه می شود .
وی بنا به نقل بعضی کتب و منابع در اواخر عمر خویش پس از مناظره با سید مرتضی رازی ( با سید مرتضی علم الهدی معروف اشتباه نشود ) شیعه شده است و کتاب «سر العالمین» را نوشته است .
(این از مسائل اختلافی بین محققین است . عده ای انتساب کتاب سرالعالمین به غزالی را رد می نمایند )

فقیر  به عنوان یک دوستدار فلسفه و عرفان به غزالی و کتاب تهافت الفلاسفه وی انتقاد دارم . این انتقاد بیشتر از این بابت است که نوشته های  یک عالم بزرگ نظیر غزالی می تواند تا سالها تاثیرات خود را بر بخش بزرگی از جامعه مسلمین به جای بگذارد . همچنین فقیر به عنوان یک شیعه بر بعضی از نظرات امام محمد غزالی که در آن انتقاداتی ناروا به شیعیان نموده و یا در باب نظر وی در مورد یزید لعنة الله علیه انتقاد دارم .
اما با این حال امام محمد غزالی و استقلال فکری وی را می ستایم .

در کتاب تذکره دولتشاه سمرقندی در باب جدال امام محمد غزالی با استاد اسعد مهنه ای که از بزرگان علما بوده اینچنین آمده است : 👇👇👇👇👇

{ اما استاد اسعد مهنه از فحول علما بود ، در مجلس سلطان محمد بن ملکشاه با امام حجة الاسلام ابوحامد محمد غزالی مناظره کرد ، و علمای خراسان تقویت استاد اسعد (مهنه ای) کردند .
و در مجلس سلطان محمد اول سوالی که  بر امام (غزالی ) کرد آن بود که گفت : تو مذهب ابوحنیفه داری یا شافعی ?
امام در جواب  گفت : من در عقلیات مذهب برهان دارم و در شرعیات مذهب قرآن ، نه ابوحنیفه بر من خطی دارد و نه  شافعی بر من براتی . 😊 استاد اسعد گفت که این سخن خطاست . امام (غزالی) گفت : ای بیچاره ، اگر تو از علم الیقین شمه ای می دانستی نمی گفتی که من خطا می گویم ، اندر قید ظاهر مانده ای و معذوری ، و اگر حرمت پیری و مقدمی تو نبودی با تو مناظره کردمی و راه تحقیق به تو نمودمی }
همچنین غزالی در کتاب علم از مجموعه کتاب احیاء علوم الدین می گوید : { و بعضی گفته اند آنچه از پیامبر (ص) به ما رسید آن را به سر و دیده قبول کردیم و آنچه از صحابه رسید بعضی گرفتیم و بعضی گذاشتیم ، و آنچه از تابعین رسید، ایشان مردان اند و ما  مردانیم }

فقیر علی رغم انتقاداتی که به امام محمد غزالی دارم. اما  استقلال فکری و جسارت غزالی را در ساحت اندیشه ورزی می ستایم .
جسارتی که بسیاری از بزرگان معاصر ما نداشته و  ندارند . و در قال ها در جا زده اند .  آقایان هنر و افتخارشان تدریس متون پیشینیان است . و می گویند قال ابن عربی قال قونیوی قال سهروردی قال ملاصدرا قال جیلی قال عراقی قال جامی قال نجم کبری قال مولوی و غیره . هر چقدر به آقایان می گوییم قل ( شما یک سخن تازه بگو ) همچنان از  آقایان می شنویم  قال .
پیشینیان حرف های بسیار خوبی  در آثار خویش نقل نموده اند .  اما این بدان معنا نیست که هر چه گفته اند . درست بوده و یا  کافی است !
از یکی عرفای بزرگ نسبتا معاصر شیعه که بسیار معروف می باشند . نقل است که چون از ایشان سوال شد که چرا اثری نمی نویسید ? ایشان پاسخ دادند که آنچه  لازم بود بپیشینیان نوشته اند !! 😳
فقیر می گویم «ان هذا لشیء عجاب»
این یکی از عجیب ترین و غیر منطقی ترین  حرف هایی است که فقیر تاکنون شنیده ام . آیا واقعا هر آنچه لازم بود پیشینیان نوشته اند?! در علوم مختلف از جمله عرفان سوالات  بی پاسخ بسیاری وجود دارد که کسی تاکنون پاسخی به آنان نداده است . تکلیف این سوالات بی پاسخ چیست ?!
ما سالهاست که به تنبلی در ساحت اندیشه  عادت نموده ایم .  چنین پاسخ هایی نیز  علتی جز تنبلی در ساحت اندیشه ورزی ندارد  !
فقیر از هنگامی که در باب عالم مثال یا جهان مینوی  سخن گفته ام . توجه بسیاری بدان عالم جلب شده است . شکی نیست که بسیاری از حقایق دین و علل احکام ریشه در قوانین جهان مثالی دارد .
 
ادامه دارد ...

#سلطان_نصیری #غزالی #شافعی
@soltannasir
☔️☔️☔️☔️☔️☔️☔️☔️☔️☔️☔️