loading...
سلطان نصیر

@soltannasir 

 

   { پیوند اسطوره با دین 268} 

 

   { ذوالقرنین قرآن کیست? 27} 

 

    { احادیث ذوالقرنین 17} 

 

                 {اثیر 2}

 

اما ریشه شناسی واژه اتر یا اثیر در اسطوره شناسی یونان : 👇

        

                                                   Aether }

اتر، تجسم آسمان فوقانی، یعنی مکانی که نور در آن پاک تر و خالص تر از آسمان مجاور زمین بود، می باشد. هزیود او را پسر erebe  و nyx (تاریکی و شب)، و برادر hemera (روشنائی روز) دانسته، بنا به پاره ای روایات وی پس از وصلت با «روز»، زمین و آسمان و دریا را به وجود آورد و همچنین غصه، خشم، دروغ از او پیدا شدند. بعلاوه Ocean، Themis، Tartare ، Briaree، Gyges، Steropes (که بعقیدهٔ هزیود، از سیکلوپ ها بودند) ، Atlas، Hyperion، Saturne، Ops، Moneta، Dione  هم از او بدنیا آمدند. در این فهرست، که Hygin به نقل آن پرداخته، عناصری می بینم که مربوط به داستان اورانوس می باشد (به اورانوس رجوع شود). سیسرون، اتر را پدر ژوپیتر و coelus دانسته.} (کتاب فرهنگ اساطیر یونان و رُم اثر پیر گریمال ترجمه احمد بهمنش چاپ دانشگاه تهران صفحات 33 و 34)

 

اما حال ریشه شناسی کلمه «اتر» در زبان های ایران باستان که هم خانواده زبان یونان باستان محسوب می شود. (یونانیان نیز آریایی بودند و زبانشان جزو خانواده زبان های هندواروپایی به حساب می آید و البته باید اشاره کرد که اجداد آریایی خویش را بربر می دانستند) :👇

 

{واژهٔ آتش در زبان فارسی میانه 

«آتَش = ātaxš» ایرانی باستان حالت فاعلی 

«ātarš»  «ātar+ s»

 

 در زبان پهلوی آتَخش (ātaxš) و در زبان اوستایی آتَرش (ātarš) است. این واژه برگرفته از واژه اوستایی آتَر (ātar) که خود مشتق از کلمه هندواروپایی (āter) باشد این واژه در زبان سنسکریت هوتش (هوت+اش) به معنی خورنده قربانی است. این واژه در پارسی میانه آتُر (ĀDUR یا ādar) و در فارسی امروزی آذر است. این واژه در زبان کُردی به صورت «ager  » بکار می رود.

همچنین قس فارسی تش "تشنگی" (برهان قاطع) (سنسکریت: _trsa "تشنگی")، و تش، که در برخی گویش ها به معنی «آتش» است. 

 [واژه آتش در زبان عبری («اش= esh» «אש» ) نیز ممکن است با صورت هندو اروپایی این واژه در ارتباط باشد.] 

لغت عربی: عطش "تشنگی" نیز ممکن است از لغت آتش مشتق، و در واقع از اصلی ایرانی مأخوذ باشد. } (بُن مایه: برگرفته از کتاب فرهنگ ریشه شناختی زبان فارسی محمد حسن دوست جلد اول مدخل آتش با اندکی دخل و تصرف ) 

 

خواننده گرامی همانگونه که ملاحظه می نمایید اتر در زبان های هندواروپایی معنی آتش را می دهد. بنابراین از این جنبه به نظر سخن آناکساگوراس درست است که آن را به معنی آتش می دانست. اما اگر ارسطو برای آن معنایی غیر از آتش متصور است و آن را طبیعت پنجم می داند شاید ریشه در اسطوره های یونانی و ایزد آئتر دارد. زیرا ارسطو اعتقاد بر این دارد که از فلک قمر تا فلک الافلاک از اثیر یا طبیعت پنجم پوشیده شده است و ایزد آئتر نیز ایزد تجسم آسمان فوقانی است. یا به نوعی صورت مثالی آسمان فوقانی است که به صورت یک ایزد متجلی می شود. بنابراین ارسطو اتر یا اثیر را غیر از کرهٔ نار در نظر می گیرد زیرا آسمان فوقانی در نظر وی از فلک قمر شروع می شود. در واقع ارسطو و آناکساگوراس کلمهٔ اتر را برای دو حقیقت متفاوت بکار می گیرند. همین مشکل را ما در فلسفه اسلامی نیز داشته ایم زیرا همانگونه که گفته شد گاه اتر یا اثیر را به عنوان کره آتش در نظر گرفته می شده است و گاه به عنوان طبیعت پنجم.  

 

اما نویسندگان رسائل انجمن سرّی اخوان الصفا بر خلاف ارسطو و مشائیان که عالم را به دو عالم فلک تحت فلک قمر و فوق فلک قمر تقسیم می نمودند عالم را کلی به هم پیوسته می دانستند. و با اینکه افلاک را متشکل از طبیعت پنجم (اثیر) می دانستند اما از نظر آنان جوهر افلاک در طبایع اربعه با عناصر سهیم است : 👈 { اخوان در اینکه طبیعت پنجم در معرض کون و فساد قرار نمی گیرد و کثافت و لطافت ندارد با مشائیان متفق الرأی اند و حتی در بعضی قسمتهای رسائل طبیعت پنجم را نیز مانند اثیر از طبایع چهارگانه بری می دانند لکن اکثر اوقات بروج و سیارات را که از طبیعت پنجم ساخته شده اند دارای طبایع اربعه می دانند، مثلاً در رسائل جلد دوم، ص 26، به بعد، و ص 39_42. } (کتاب نظر متفکران اسلامی دربارهٔ طبیعت نوشتهٔ دکتر سید حسین نصر ص86 پانویس ) 

 

اینجا باید به این نکته نیز اشاره نماییم که ارسطو جنس ایزدان را _که پیشینیان به غلط آنان را می پرستیدند و از صورت آنان برای خویش بت ها می ساختند_ از اثیر (طبیعت پنجم) می داند که کون و فساد در آن راه ندارد. بدین خاطر تا افلاک برپا است این موجودات فرومایه باقی خواهند ماند و اینان بر خلاف جنیان که خلقتشان از آتش است و کون و فساد در جسمشان راه دارد _علی الظاهر_ نامیرا می باشند.

 

ادامه دارد...

 

@soltannasir

🔥

ارسال نظر برای این مطلب

کد امنیتی رفرش
اطلاعات کاربری
  • فراموشی رمز عبور؟
  • آمار سایت
  • کل مطالب : 3004
  • کل نظرات : 100
  • افراد آنلاین : 5
  • تعداد اعضا : 20
  • آی پی امروز : 184
  • آی پی دیروز : 223
  • بازدید امروز : 322
  • باردید دیروز : 589
  • گوگل امروز : 48
  • گوگل دیروز : 54
  • بازدید هفته : 2,641
  • بازدید ماه : 6,814
  • بازدید سال : 80,103
  • بازدید کلی : 1,148,541