ذوالقرنین قرآن کیست? 26

   { پیوند اسطوره با دین 267} 

   { ذوالقرنین قرآن کیست? 26} 

    { احادیث ذوالقرنین 16} 

               { اثیر 1 }

ادامه...👇

ادامه نکته 3: باید دقت داشت که در این نظریه این قابلیت برای حق تبارک تعالی وجود دارد که بدون تصرف در گردش افلاک روز و شب و طلوع نمودن خورشید یا طلوع ننمودنش را در هر نقطه از زمین مادی ما کنترل نماید. در واقع آنچه که فقیر بدان قائل هستم اندکی با نظر پیشینیان تفاوت دارد. 

در نظام فلکیات قدیم قائل به وجود زمین کره و سپس آب کره و سپس هوا کره و سپس کره نار یا آتش بودند. و سپس بالای این کره در نظر پیشینیان فلک قمر قرار داشت و بالای فلک قمر فلک عطارد قرار داشت و این نظام فلکی تا فلک ثوابت (فلک هشتم) و سپس فلک الافلاک (فلک نهم) ادامه می یافت. از فلک قمر به بالا در نظر قدما از اثیر تشکیل شده است. اثیر در نظر ارسطو رئیس مشائیون عنصر پنجم است که کون و فساد در آن راه ندارد. در نظر ارسطو جنس خلقت ایزدان از همین اثیر است. به گزیده ای از جملات ارسطو که در کتاب «در آسمان» آورده است توجه فرمایید: 👇

{... و اگر این جسم نمی تواند نه قبول نموّ کند و نه قبول ذبول، همین استدلال به ما امکان می دهد که تصوّر کنیم که این جسم قبول استحاله نیز نمی کند. زیرا استحاله حرکت در مقولهٔ کیفیّت است، و در مقولهٔ کیفیّت، حالات دائم و حالات موقّت بدون تغییراتی در خصوصیّات حادث نمی شود، مانند تندرستی و بیماری. و امّا، ما می بینیم که همهٔ اجسام طبیعی، که بر حسب خصوصیّاتشان تغییر می کنند، مثلاً اجسام جانوران و اجزاء آنها و نیز اجسام گیاهان و همچنین اجسام عناصر، در معرض نموّ و ذبول اند. بنابراین، اگر راست است که جسم متحرّک به حرکت مستدیر قابل نموّ و ذبول نیست، پس منطقی است که قابل استحاله نیز نباشد. 

بنابراین، این که جسم نخستین ابدی است، و نموّ و ذبول ندارد، بلکه پیری ناپذیر، استحاله ناپذیر است، چیزی است که به روشنی از آنچه ما گفتیم بر می آید، اگر بتوان به [درستی] اصولی که ما پیش نهاد کردیم اعتماد کرد. به نظر می آید که نظریّهٔ ما مؤیّد واقعیّات است و واقعیّات مؤیّد نظریّهٔ ما. زیرا همهٔ انسانها تصوّری از خدایان دارند، و همهٔ کسانی که به وجود خدایان اعتقاد دارند، اعمّ از یونانی و غیر یونانی، در تخصیص بالاترین جای به خدایان متّفق اند، بی گمان به سبب آنکه فناناپذیر را مرتبط با فناناپذیر تصوّر می کنند و هر فرض دیگری را غیر قابل قبول می دانند. بنابراین، اگر موجودی الهی هست، چنانکه بی گمان هست، آنچه ما دربارهٔ نخستین جوهر جسمانی گفتیم کاملاً درست است. این چیزی است که به قدر کافی از مشاهدهٔ حسّی بر می آید، لااقلّ تا آنجا که بتوان به شهادت صرفاً انسانی اعتماد کرد. 

در حقیقت، از دیرباز، به گواهی روایاتی که از عصری به عصر دیگر منتقل شده است، هرگز هیچ تغییری، نه در مجموع دورترین فلک، و نه در هیچ یک از اجزاء آن، روی نداده است. حتّی به نظر می آید که نام آن از [زمان] قدیم ترین نیاکان ما تا زمان کنونی بر جای مانده است، زیرا پیشینیان ما نیز دربارهٔ آن همان عقیده ای که ما داریم داشته اند، چه، نه یک بار و دوبار ، بلکه تصوّر می کنیم که، بارهای بیشمار عقاید یکسانی بیان شده و سرانجام به ما رسیده است. به همین سبب است که پیشینیان، چون می اندیشیدند که نخستین جسم چیزی متفاوت با خاک و آتش و هوا و آب است، بالاترین مکان را «اتر» («اثیر») نامیده اند، زیرا [این بالاترین مکان] تا ابد پیوسته در حرکت است. ولی آناکساگوراس «اثیر» را به معنایی خلاف معنی حقیقی آن به کار برده و آن را معادل آتش گرفته است. } (کتاب در آسمان ارسطو صفحات 13 الی 15) 

ارسطو در کتاب «در آسمان» خویش با توجه به مقدماتی سعی در اثبات وجود طبیعت اثیر به عنوان طبیعت پنجم می نماید. وی با توجه به اقسام حرکت می گوید چون حرکت مستقیم در فلک وجود ندارد، بلکه مبدأ میل مستدیر در آن است. و این هر دو مبدأ در فلک نمی شود در فلک باشد. چون طبیعت فلک واحد و بسیط است و مرکب از طبایع مختلف نیست. بنابراین دو امر متضاد نمی تواند در آن باشد. بنابراین طبیعت فلک، حار (گرمی) و بارد (سردی) و رطب (تری) و یابس (خشکی) ندارد و خفیف و ثقیل نیز نمی باشد. پس از طبیعت کون و فساد ناپذیر پنجمی تشکیل می شود که در نظر ارسطو آنگونه که نقل شد اثیر نام دارد. ارسطو قول آناکساگوراس را که اثیر را به عنوان آتش می گیرد اشتباه می داند. در کتب حکمت اسلامی نیز ما این مشکل را می بینیم که گاه از کُرهٔ نار به کُره اثیر تعبیر می شود و گاه از اثیر به عنوان طبیعت پنجم یاد می شود که مقابل طبیعت عنصری است. 

اما منشأ اختلاف ارسطو و آناکساگوراس کجاست ? در ادامه با یکدیگر خواهیم دید. 

ادامه...👇

@soltannasir

🌞🌍🌛💫