{پیوند اسطوره با دین 215}

@soltannasr 

     {پیوند اسطوره با دین 215} 

 {پیوند فتوت و خاکساری با آیین مهری 137} 

ادامه...👇

{ چه دهاک مرکّب از ده و اک که در اوستا به معنی بد و زشت است نمی باشد و کلمهٔ ده در اوستا دس آمده است، از اژی دهاک در اوستا چنان که از ضحاک در شاهنامه و کتب تاریخ مرد جبّار و بیدادگری از نژاد بیگانه و دشمن ایران تصوّر شده است که چندی ایران را گرفتار پنجهٔ قهر و غلبه خویش داشت.

در کتب متّأخرین او را نیز بیوراسب خوانده اند که به معنی دارندهٔ ده هزار اسب است، فردوسی گوید: 👇

همان بیوراسبش همی خواندند

چنین نام بر پهلوی راندند.  

از اوستا نیز بر می آید که اژی دهاک از قوم دیگری است و از مملکت بابل است، یعنی از همان سرزمینی که ایرانیان در قدیم یک طایفهٔ عرب نژاد از ساکنین آنجا را تازی می نامیدند و بعدها اسم این طایفهٔ مخصوص را برای کلیّه اعراب اطلاق کردند. در شاهنامه هم که ضحاک تازی نامیده شده است، لابد یکی از جبّاران 👈بابل مقصود می باشد و مناسبتی هم با سلاطین قدیم خونخوار و ظالم بابل یا آشور دارد.

در فقرهٔ 29 از آبان یشت آمده است : « که اژی دهاک سه پوزه در مملکت بوری، صد اسب و هزار گاو و ده هزار گوسفند برای ناهید قربانی کرد و از او در خواست که وی را به تهی نمودن هفت کشور از انسان موفّق سازد، اما حاجت او برآورده نشد».

بوری همان بابل است به مناسبت آنکه لام در زبان های ایرانی نبوده است، آن را به راء تبدیل کرده اند. بابل در کتیبه های هخامنشیان بابیروش و در اوستا بوری شد، مُشتبه نشود با کلمه دیگر اوستایی بوری که با همین املاء به معنی ببر است و در فقرهٔ 129 یشت مذکور آمده است.

از فقرهٔ فوق بر می آید که ضحاک بابلی بوده و در مملکت خویش قربانی نیاز ناهید نموده است.

در فقرهٔ 19 از رام یشت آمده است که اژی دهاک در 👈کویر ینت در بالای تخت زرین برای وایو (فرشته هوا) فدیه آورد، کویر ینت همان است که اکنون موسوم به 👈کرند است، این قصبه کوچک در جایی که ضحاک فدیه نثار فرشته هوا نمود در بالای کوهی واقع است که میان بابل و ایران حایل است و نزدیک به بوری وطن اصلی ضحاک است، همان کوهی که در بندهش در فصل 12 در فقرات 29 و 36 اسپروچ و در شاهنامه اسپروز نامیده شده است : 👇

همی رفت آن شاه گیتی فروز 

بزد گاه در پیش کوه اسپروز

یونانی ها آن را زاگرس zagros خوانده اند. } 

به فقرهٔ 19 رام یشت که استاد پورداود در مقاله ضحاک اشاره نمودند توجه فرمایید : 👇

 {18: من می ستایم آب و بغ را ...

19: او را بستود اژی دهاک (ضحاک) سه پوزه در کرند سخت راه، در روی تخت زرین، در روی بالش زرین، در روی فرش زرین، نزد برسم گسترده، با کف دست سرشار.

20: از او در خواست. این کامیابی را به من ده تو ای اندر وای زبر دست که همهٔ هفت کشور را از آدمی تهی کنم. 

21: نه به ستانیده، نه به آرزومد، نه به جوانمرد زور نثار کنندهٔ این کامیابی را اندر وای زبر دست ارزانی نبخشید. 

برای فروغ و فرّش... } (اوستا، یشت ها، رام یشت، کردهٔ 5 فقرات 18 الی 21 )

 حال  ادامه مقاله استاد پورداود را دربارهٔ ضحاک نقل می نماییم : 👇

{ سلسله نسب ضحاک در فصل 31 فقرهٔ 6 بندهش این طور مندرج است، دهاک پسر خورباسپ، پسر زینیگاو، پسر ویرفشک، پسر تازی، پسر فرواک، پسر سیامک از طرف مادر دهاک، پسر اودی، پسر بیک، پسر تمبیک، پسر اوُوخم، پسر پاو رویسم، پسر گذویثو، پسر دروگا، سکان، پسر گنّاک مینوی (زرتشت نهاد)، باز بندهش در فصل 23 در فقرات 2 و 3 می نویسد که در زمان سلطنت اژی دهاک زن جوانی با یک دیو و مرد جوانی با یک پری به هم پیوستند. از اختلاط آنان زنگی های سیاه پوست به وجود آمدند، وقتی که فریدون به سر کار آمد آن ها را از ممالک آریایی بیرون نموده به ساحل دریا راند، اما پس از استیلای عرب دگرباره به ممالک آریایی داخل شدند. داستان دست یافتن فریدون به ضحاک و در کوه دماوند او را به زنجیر بستن در کتب پهلوی نیز مندرج است. 

بندهش در فصل 29 در فقرات 8 و 9 می نویسد : « وقتی که اژی دهاک زنجیر گسسته آزاد شود آنگاه سام گرشاسب برخاسته او را هلاک کند، این اژدهاک را که نیز بیوراسب می گویند در کوه دماوند زنجیر شده است چه وقتی که فریدون بدو چیر شد نتوانست که او را بکشد ». در شایست ناشایست در فصل 20 فقرهٔ 18 آمده است که فریدون خواست ضحاک را بکشد اما اهورا مزدا به او گفت تو نباید که او را اکنون بکشی، زیرا که زمین پر از مخلوقات موذی و مضر خواهد شد.

در سُنّت است که در هزاره هوشیدر ماه دومین موعود مزدیسنا ضحاک از کوه دماوند زنجیر خواهد گسست. دست تطاول گشوده یک ثلث از مردمان و ستوران و گوسفندان و سایر مخلوقات ایزدی را نابود خواهد کرد آنگاه اهورا مزدا گرشاسب را از دشت زابلستان بر انگیخته، آن نابکار را نابود خواهد ساخت. } 

ادامه دارد...

@soltannasir

🇮🇷🗡