{ پیوند اسطوره با دین 194}

@soltannasir 

    { پیوند اسطوره با دین 194} 

 { شباهت های اهل فتوت و خاکسار با آیین مهری 116} 

ادامه...👇

{... و وی می گفت : سلام بر شما جوانمردان! نقیب از جانب جماعت پاسخ سلام او را می داد. سپس می گفت : پذیرفتم از برای پروردگار و پیروی کردم از برای پیامبر (ص) و فلانی را به شرب خود برگزیدم. پس از آن نقیب خود قدح آب و نمک را می نوشیدم و مراسم به پایان می رسید.

مراسم یاد شده، در دوره های گوناگون و در نزد گروههای جوانمردان در سرزمینهای گوناگون، کم و بیش متفاوت بوده است. چنانکه در فتوّت می پوشانده و میان می بسته است. و بر طبق فتوّت نامهٔ سلطانی در مراسم تشرّف به فتوّت، نخست یکی از بزرگان فتیان_ که او را پدر عهداللّه می گفته اند_ طالب فتوّت را پند می داده است و سخنانی به او تلقین می کرده و سپس شخص دیگری_ که او را استاد شدّ می نامیده اند_ میان وی را با «شدّ» می بسته و او را قدح آب و نمک می نوشانده است.

جوانمردان قولی در مراسم تشرّف به فتوت، به زبان وعده می دادند که یار استاد و پیر خویش باشند. این وعده دادن را اصطلاحاً «قول» می گفتند و از این رو آنان را «قولی» می نامیدند. } (کتاب فتوت نامه ها و رسائل خاکساریه مهران افشاری مقدمه صفحات سی و سه الی سی و پنج )

نکته 1: همانگونه که ملاحظه می نمایید قول در نزد اهل فتوت به هنگام تشرف با منزل لسان در خاکساران شباهت بسیار دارد و هر دو (لسان و قول)  با منزل کلاغ در آیین مهری در ارتباط تنگاتنگ می باشد. و کوکب این منزل عطارد می باشد.  

نکته 2: پوشیدن شلوار فتوت (سراویل) توسط فتیان و میان بستن شدّ به کفنی پوشیدن و رشمه بستن خاکساریه شباهت دارد که هر دو این رسوم با سدره پوشی و کُستی بستن زرتشتیان شباهت بسیار دارد. البته باید توجه داشت که مهردینان هم کُستی می بستند و شلوار و پیراهنی شبیه به سدره می پوشیدند. (به لباس ایزد مهر در سنگ نگاره های ساسانی و رومی توجه شود)  

نکته 3: در متن مربوط به تشرف از کبیر و نقیب سخن رفته بود. برای اینکه با مراتب فتیان آشنا شوید به فقرات زیر توجه فرمایید : 👇

  { سلسلهٔ مراتب در آیین فتوت به قرار زیر بوده است : 👇

1. جدّ : وی همچون قطب در جمع صوفیّه بوده است و طایفهٔ فتیان همه مریدان او بوده اند. ( جدّ معادل قطارکش در نزد خاکساریه می باشد)

2. کبیر : به او پدر، شیخ، مقدّم، قائد، رأس الحزب و همچنین صاحب نیز می گفته اند. کبیر مریدانی بسیار داشته است و در مراسم تشرّف به فتوّت، مرید را _که وی را تربیه یا فرزند یا پسر می گفته اند_ قدح آب و نمک می نوشانده است؛ وی مانند پیر و مرشد در جمع صوفیان بوده است. ( شاید بتوان کبیر را با مقام شیخ المشایخ در نزد خاکساریه و سایر سلاسل صوفیه مقایسه نمود) 

3. زعیم : یکی از بزرگان اهل فتوّت بوده است که موعظه و نصیحت کردن فتیان را عهده دار بوده است. ( نقش زعیم در نزد فتیان شبیه به پیر دلیل در نزد خاکساریه می باشد)

4. وکیل : کسی بوده است که کبیر در برخی امور وی را به جانشینی خود بر می گزیده است. ( نقش وکیل را شاید بتوان با چراغی یا میان دار در خاکساریه مقایسه نمود)

5. نقیب : از جانب پیر قوم انتخاب می شده است و وظیفهٔ او تفتیش احوال فتیان و رفع خواسته های آنان بوده است. (سابقاً نقیب در نزد خاکساریه با همین نام وجود داشته البته بیشتر در دوده عجم که وارث فتوت و اصناف بوده است نقبا وجود داشته اند. نقیب باید دارای اطلاعات فقری کاملی از تمامی آداب و ارکان موجود در رسائل فقری باشد)

} ( فتوت نامه ها و رسائل خاکساریه مهران افشاری مقدمه صفحات سی و دو و سی و سی و سه  توضیحات داخل پرانتز از فقیر است که به سخنان جناب افشاری افزوده شده است.) 

مبحث تشرف در نزد خاکساریه و فتیان و تشابهش با آیین مهری اینجا به پایان رسید. تشابه بخشی از رسوم را با فراماسونری بیان نمودیم و گفته شد که ماسونرها ریشه شان به شوالیه های معبد و شوالیه ها ریشه شان به دین میترائیسم رومی باز می گردد. در ادامه به منزل دوم می پردازیم منزلی که مختصر تر از منزل اول است و البته از بعضی جهات جذاب تر می باشد. 

ادامه دارد...

@soltannasir 

👅