{ پیوند اسطوره با دین 190}

@soltannasir 

     { پیوند اسطوره با دین 190} 

 { شباهت های اهل فتوت و خاکسار با آیین مهری 112} 

ادامه...👇

{ 3267/2). همچنین غزالی در کتاب «سرّ العالمین» گفته است : همانا انگشتری را که امیرالمومنین (ع) صدقه داد، (در اصل) انگشتری حضرت سلیمان بن داود (ع) بوده است.

3268/3). شیخ طوسی گفته است: صدقه دادن (امیرالمومنین ع) انگشتر (خویش را در حال نماز)، روز 24 ذی الحجّه انجام گرفته است. }

ملاحظه نمودید که روایات در این باره اندکی با یکدیگر اختلاف دارد در اکثر روایات آنچه به فقیر سائل بخشیده شد انگشتری بود. جدای از آنکه شئ بخشیده شده انگشتری بود یا نه و در صورت انگشتری بودن انگشتری سلیمان بوده است یا خیر ! آنچه مهم است این است که در سوره مائده که پیام مهم آن پایبندی به عهدها و تبلیغ ولایت امیرالمومنین علی (ع) است و در آن به مائده (اشاره به شام آخر عیسی ع که شباهت زیادی با شام آخر ایزد مهر دارد) و کلاغ ( در داستان قابیل و هابیل که کلاغ توسط خداوند برانگیخته می شود و کلاغ در اساطیر پیک ایزد مهر است و مقام اول سلوک مهری کلاغ است که پیشکار میز غذا است) و به پرسه زدن و نیاز گرفتن از شاه اولیا نیز اشاره شده است. و پرسه زدن در ارتباط با منزل اول سلوک مهری و خاکساری بود.

اما مسئله پرسه زدن را اینجا تمام کنیم و به سراغ نکته ای دیگر در ارتباط با منزل کلاغ در آیین مهری و لسان در خاکساری برویم. در بین خاکساریه سابقاً رسمی وجود داشته که امروزه به فراموشی سپرده شده و تنها آنهایی که در این دوده سابقهٔ طولانی دارند و در باب خاکساران و قلندران در ایران و هندوستان و پاکستان تحقیق نموده اند ممکن است با  این رسم برخورد نموده باشند و آن را به یاد بیاورند. اما آن رسم چیست ? 

اینکه مریدان لسان کشیده در هنگام غذا خوردن خدمت نمایند و تنها  پس از اتمام غذای مریدان منازل بالاتر غذا بخورند. گاه نیز مریدان منازل بالاتر عمدتا مشایخ یا گل سپردگان بخشی از غذای خویش  را به مرید لسان کشیده می دادند.

چنین رسمی علاوه بر اینکه با هدف تربیت نفس مریدان انجام می شده است. دلیل دیگرش این است که مریدی که در منزل کلاغ است به مثابه کلاغ  ایزد مهر است. شاید چون ایزد مهر سفر می نموده و غذا می خورده است چیزی جلوی کلاغ خویش می انداخته تا وی نیز بخورد و بعضاً ممکن است باقی مانده غذای خویش را جلوی کلاغ می انداخته تا وی از آن بخورد. می توان حدس زد که این سنت بدین خاطر وارد آیین مهری شده باشد و مریدان در منزل کلاغ خدمت میز می نمودند و از باقی مانده غذا می خوردند. و گاه به یمن تبرک غذایی جلوی آنان توسط سالکین منزل بالاتر انداخته می شده و از آن می خوردند.  همین رسم از آیین مهری کهن به خاکساران و قلندران منتقل شده است. 

نکته 1 : نظیر چنین رسمی را ما در یهودیت حسیدیسم و رفتارهای صدیق ها با مریدان ملاحظه می نماییم که می توان حدس زد که در یهودیت حسیدیسم نیز این رسم مستقیم یا غیر مستقیم از آیین مهری رومی وارد شده باشد.  

نکته 2: رسم غذا خوردن مریدان مبتدی از باقی مانده غذای سالکین بالاتر و یا غذا به جلوی مریدان انداختن هر چند که برای تأدیب نفس انجام شود در مغایرت کامل با سنت و سیره رسول الله (ص) و ائمه هدی (ع) می باشد. بنابراین چنین رسمی نادرست است. البته باید اشاره کرد که این رسم تقریباً امروزه در بین خاکساران ایران به فراموشی سپرده شده است. اما در بین قلندران و خاکساران هند و پاکستان هنوز به صورت محدود وجود دارد. 

ادامه دارد...

@soltannasir

🌞