سلطان نصیر

@soltannasir

    {پیوند اسطوره با دین 156}

 {شباهت های اهل فتوت و خاکسار با آیین مهری 61}

ادامه...👇

 در  تشرف بکتاشیه ملاحظه نمودید که در دو طرف بابا 12 نفر قرار دارند که این  مسئله تا حد بسیاری شباهت به حرکت ایزد مهر در دوازده برج آسمان دارد. در واقع بابا در اینجا به مثابه ایزد مهر است و دوازده درویش در کنارش به مثابه دوازده برج دایره البروج می باشند.
در طریقه خاکساریه، در دو طرف پیر، پیر شهود و پیر دعا قرار دارند. که ممکن است بتوان این دو پیر را با همکاران ایزد مهر، ایزد سروش و ایزد رشن در جایگاه میزان (قضاوت اعمال) شبیه دانست.

اما پیش از بررسی ماجرای رشته به گردن مریدان انداختن نکته ای دیگر را که از آداب تشرف است بیان می نمایم و آن دیگجوش است. دیگجوش در بین دراویش طریقه خاکساریه و نعمت اللهیه و بکتاشیه در بدو تشرف به فقر مرسوم است. منتهی در خاکساریه این رسم در منازل دیگر نیز انجام می شود اما در طریقه نعمت اللهیه معمولاً در بدو تشرف و مقام شیخیت انجام می شود.

در کتاب نشان و طریق خاکسار صفحه 215 در باب دیگجوش آمده است : 👇

{... ناگفته نماند در بعضی از سلاسل تصوف با اجازهٔ قطب سلسله از بعضی از مشایخ دستور برپا داشتن دیگجوش داده می شود و شیخی که دیگجوش داده بر دیگر مشایخ مزیت و برتری خواهد داشت و در ردیف قطب قرار می گیرد، اما در طریق خاکسار هر طالبی که قصد تشرف به درویشی دارد باید دیگجوش دهد و به 👈هر مرحله ارتقاء یافت ملزم است دیگجوش دهد. }

دیگجوش گوسفندی است که اعضای حرام آن را برداشته اند و با استخوان گوسفند را درون دیگ می پزند. و معمولاً بر روی دیگ در حال پختن دیگ جوش اذکاری خوانده می شود. خاکساریه خطبه ای طولانی نزدیک به پنجاه صفحه در باب دیگجوش دارند که به هنگام دیگجوش یکی از مریدان باید در حالت گلبانگ باشد و مرشد این خطبه را بخواند. نگاهی به جملات و کلمات موجود در خطبه نشان می دهد که این خطبه متاخر است و مربوط به دوره صفویه به بعد می باشد و محصول ذوق و قوانینی است که پیران متاخر بوجود آورده اند و ارتباطی به سلمان فارسی و دوران پیشین ندارد. ( این آداب دست و پاگیر تقریباً امروزه به فراموشی سپرده شده است)
پس از پخته شدن دیگ جوش در طریقه های عرفانی یادشده درویشان از این غذا می خورند.

نکته : رسم دیگجوش  در طریقه تصوف رسمی چندان مرسوم نبوده و نیست و نگاهی به سایر شاخه های سلسله معروفیه نشان می دهد که آنان چنین رسم و رسوماتی را ندارند. دیگجوش در طریقه بکتاشیه و نعمت اللهیه ناشی از تغییراتی است که در این دو طریقه ایجاد شده است و  این دو طریقه به سمت و سوی فقر شیعی تغییراتی در آداب خویش داده اند.
این مسئله کاملاً قابل اثبات است و در دروس بعد بدان خواهیم پرداخت.


مشایخ طریقه های یاد شده قربانی نمودن گوسفند را هنگام تشرف به ماجرای قربانی نمودن حضرت اسماعیل ذبیح اللّه توسط حضرت ابراهیم خلیل اللّه شبیه می دانند. به نظر فقیر در عین ارتباط داشتن ماجرای قربانی نمودن گوسفند به هنگام تشرف با ماجرای حج ابراهیمی اما بیش از آنکه با این ماجرا ارتباط داشته باشد با آیین مهری کهن ارتباط دارد. زیرا در آیین مهری نیز در بدو تشرف گوسفندی را قربانی می نمودند و گوسفند را می پختند و مغان مهری از گوسفند پخته شده می خوردند.
به فقرات زیر توجه فرمایید: 👇

{ مقام «کلاغ» تحت حمایت عطارد است. بسیاری از تصویرهای به نمایش گذاشته شده ی عطارد در مهرکده ها هم زمان با مقام اول نیز ارتباط دارند.  نشانه های عطارد چنین اند : کلاغ، چوبدستی قدرت، قوچ و لاک پشت و به بیانی دیگر سازی که از لاک پشت ساخته شده است.
از میان چوبدستی قدرت نیازی به توضیح ندارد. قوچ به احتمال در ارتباط با قربانی قرار دارد که در زیر به آن خواهیم پرداخت و کلاغ به عنوان پرنده، نشانگر هوا است.

«لاک پشت چنگ و هماهنگی کیهانی»

در اسطوره ای یونانی، بین لاک پشت و چنگ پیوند برقرار است و پیدایش یک ساز موسیقایی به آن نسبت داده شده است. بنا به روایت های معمول، پیش از همه در سرود هرمس هومر و «سگ های ردیاب» سوفلوکس، هرمس درست پس از زاده شدن، گله ای از گاوهای برادرش آپولون را دزدید. پس او، همچون میترا گاو دزد بوده است. او یکی از گاوها را کُشت. سپس با لاک پشت رو به رو شد و دانست که می تواند از این جانور ابزار موسیقی بسازد. جانور را کشت و همه ی گوشت او را زیر لاکش جدا کرد و از آن نخستین ابزار موسیقی را ساخت و تکه ای از پوست گاو را بر روی بخش خالی لاک کشید. از روده ی گاو سیم های ساز را ساخت و روی قسمتی کشید که از شاخ های گاو ساخته بود.
اطمینان به اینکه در آیین رازوری میترا با این ابزار موسیقی نواخته می شد از آنجاست که درست کنار عطارد، لاک پشت و در کنار آن چنگ تصویر شده است.  } (کتاب میترا آیین و تاریخ صفحات 102 و 103)

ادامه...👇

@soltannasir
🕋🌞